घर, महल र दरबार
जे भने पनि हुन्छ
घर भित्र मन हुन्छ
रहर पनि हुन्छ
सहर पनि हुन्छ
हो,
मान्छेको घर भित्र
खुसीको लहरै लहर हुन्छ ।
तर
एउटा घर छ
घर अलिक ठूलो छ
मान्छे त्यसलाई दरबार भन्छन्
घरभित्र सहर छैन
बाहिर चारैतिर सहर छ
यो राजधानीमा छ
र यसलाई सिंहदरवार भन्छन् ।
सिंहदरवार
धुमधुमती बसेको छ
लाग्छ,
उ बल्छी बोकेर
अल्छी पाराले बसेको छ
मान्छेहरू बर्को ओढेर
लर्को लागेर पसि रहेछन्
जो पसे
गजधम्म भएर बसेका छन्
पसेकाहरु निस्कँदैनन्
बसेकाहरु उठ्दैनन्
विचित्र छ सिंहदरवार
त्यहाँ पसेको मान्छे
आफै सिंहदरवार जस्तै भएको छ
जो पस्यो
आफै सिंहदरवार भएर बसेको छ
जो पस्यो
उ दरबारै दरबार भएको छ
सिंहदरवारमा उ फसेको छ ।
अलिक ठूलो जिज्ञासा छ
के हुन्छ ? सिंहदरवारमा
किन त्यहाँ पसेपछि
मान्छे त्यहीँ बसेको छ ?
निस्कँदैन किन ?
लाग्छ
उत्तर त सजिलो छैन
तर सबैले बुझेको छ
सबैले जानेको छ
सिंहदरवारलाई सबैले चिनेको छ ।
के छ सिंहदरवारमा ?
के छैन सिंहदरवारमा ?
कमिशनतन्त्रको सुन्दर बजार छ
होलसेलमा कारोबार हुन्छ
भ्रष्टाचारको विरोधको सुन्दर छाना छ
त्यसको मुनी
भ्रष्टाचारको नगर छ
सिंहदरवार भित्रै बगर छ
वन, जङ्गल छ
धेरै मङ्गल छ
फगत मन छैन
र निमुखाहरूलाई सास्ती छ
अरु केही छैन ।
भित्र पस्ने लाई
मझेरीमा गजधम्म वस्नेलाइ
सिंहदरवारले तालिम दिन्छ
सिकाउँछ
“जे गर्छौ ¬— त्यो नभन
जे भन्छौ — त्यो नगर ।”
यसरी तालिम लिएकाहरु
ढुक्क भएर बसेकाछन्
र त्यसै गर्छन्
सिंहदरवारमा ।