मेरो स्मृतिमा बा मानिसले बुझेको छ– मृत्यु निश्चित छ, तैपनि उसलाई आफ्नो र अरूको मृत्युलाई स्वीकार गर्न गाह्रो पर्छ । छयानब्बे बर्ष पूरा गर्न लाग्नुभएको मेरो बा –अरू कति बाँच्नुहुन्छ र ? मेरा मनमा बेला – बेलामा यस्ता प्रश्नहरू उ�� ्थे, तर वास्तवमै जब त्यो क्षण आयो, पहिलाका तर्कना र �� नाइहरूले काम गरेनन् । अब बा…
मेरो अनुभूतिमा घनश्याम खनाल घनश्याम खनालका बारेमा म दोस्रोपल्ट लेख्न बसेको छु । पहिलोपल्ट मैले ‘घनश्याम खनालहरू’ भन्ने एउटा लेख लेखेको थिएँ, जति बेला उहाँ मेची क्याम्पस छाडेर का�� माडौं गइसक्नुभएको थियो । झापाको शैक्षिक अवस्था भत्कदै थियो । त्यस बेला मैले झलझली घनश्याम खनाललाई सम्झेँ र त्यो लेख लेखेँ । दोस्रोपल्ट घनश्याम खनालका बारेमा…
उहाँ एउटा पुस्तकालय हुनुहुंदो रहेछ ! समाजमा अन्धकार व्याप्त थियो । मान्छेमा चेतना थिएन । अशिक्षा, रोग, भोक र शोक पत्रै–पत्र थियो । यसबाट मुक्त हुने प्रयत्न पनि निमिट्यान्न थियो । फाट्ट–फुट्ट स्कूलहरू खुल्थे तर हिउँदमा केही महिना मात्र चल्थे । ती स्कूलहरू कटेरामा चल्थे । विधार्थीहरू पिरा र गुन्द्री बोकेर जान्थे । धुलामा ओछ्याएर…
जीवनका परिघटनाभित्र द्रोण तलतिर तमोर बग्दै थियो । उता नजिकै लाग्ने गरी हिमाल स्थिर थियो । तमोरको पानी सङ्लो थियो र हिमाल सफा थियो । तमोरको सङ्लो पानी र सफा हिमालजस्तै त्यस गाउँका घेरै मान्छेको मन चोखो थियो । थोरै मात्र मान्छे सताउने मान्छे थिए । चेतना थिएन, शिक्षा थिएन गाउँभरि अन्धकार थियो । त्यो…
पीपलको रूख – मनमोहन अधिकारी मैले चिनेका मान्छेहरूमा असामान्य मान्छे हुनुहुन्छ– मनमोहन अधिकारी । मैले चिनेका असामान्य मान्छेहरूमा साह्रै सामान्य मान्छे हुनुहुन्छ – मनमोहन अधिकारी । उहाँ एउटा �� ूलो पीपलको रूख हुनुहुन्छ, जस्तो मलाई लाग्छ । आदर्शै – आदर्शले भरिएको व्यक्तित्व हो मनमोहन अधिकारीको । उहाँजस्ता राजनेता अब यस मुलुकमा जन्मलान् जस्तो मलाई लाग्दैन ।…
अलिकति आफ्नै कुरा समय बगि रहेछ । समयका प्रवाहमा हामी पनि बगि रहेछौं । प्रवाहमा अनेकको अनेकसँग भेटघाट सम्पर्क र सम्बन्ध हुन्छ । आत्मीयता बढ्छ । जीवनका त्यस्ता प्रवाहमा सङ्गत भएका मान्छेहरू, जो बितिसके, केहीका बारेमा संस्मरण लेख्तै जाँदा यो किताब तयार भएको छ । त्यसो त यो किताब तयार गर्ने नै भनेर लेख्न थालेको हैन…
मनका नायकहरू´का सम्बन्धमा दुई शब्द आदरणीय लीला दाइले एक भेटमा उहाँले भरखरै तयार पार्नुभएको “मनका नायकहरू” कृतिका सम्बन्धमा मन्तव्य राखिदिनको लागि अनुरोध गर्नुभयो र मैले पनि ततक्षण “हुन्छ” भनें । “हुन्छ” त भनें तर पछि गमेर ल्याउँदा मलाई यो काम निकै क�� िन महशुस भयो । निकै लामो समययतादेखि अहोरात्र नेपाली भाषा – साहित्यका फाँटमा कलम…
विषय-सूचि लाग्छ यहाँका गगनचुम्बी महलहरुको सीप र सामर्थ चोरेर लैजाऊँ लाग्छ यहाँको सभ्यता र सम्पन्नता चोरेर लैजाऊँ चोरौं-चोरौं लाग्नु स्वयं नशा रहेछ कि कुन्नि ? यस्तो लाग्छ बेइजिङका नम्र मान्छेहरुको मुलायम मन पनि चोरेर लैजाऊँ !
विषय-सूचि एउटाले अर्काको हात समातेर लहरै उभिएर लाजले किचिएर -अलिक निहुरिएर मेरा केही साथीहरु गति छेक्ने मतो गर्दैछन् र हामीले दुर्गन्ध भनेको रछयानलाई उनीहरु नै नाक थुनेर अत्तर छर्कँदैछन् मेरा केही साथीहरु दुर्गन्धलाई अत्तर भन्दैछन् । मैले त केही साथीहरु गुमाएको ठानेको छु उनको मस्तिषकमा दुर्गन्ध सञ्चार भएको मानेको छु देखेको छु दुर्गन्धलाई अत्तरभन्दा खुम्चिएको…
विषय-सूचि आज , म निकै होचो भएको छु आफ्नै मन र मस्तिषक अपाहिज पाएको छु सर्वत्र घात खपेको छु एउटा मित्रसँगै मैले जून पनि हराएको छु, त्यस्को प्रकाश पनि हराएको छु । बल्नै नसकेको बत्ती ढल्यो भने अ“ध्यारोमा मान्छेको मन छँुदैन फुल्दै नफुलेको फूलसँग मान्छेको मोह नै हुँदैन ऊ त अँध्यारोमा बलेको बत्ती थियो निभ्यो,…
